İnsanın, Yaratıcısına kavuşmak amacıyla sayrü sülûke koyulmasının yolu dünyaya sırt çevirmekten, yani nefsi temizleyip arındırmaktan geçer.
Ancak insanın, kendisini yıllarca boş şeylerle oyalayıp duran nefsini temizleyip arındırması hiç de kolay değildir. Bunun için öncelikle şu sorulara cevap vermesi gerekir:
1. İnsanın aslî sureti nedir ve dünyevî hayatta hangi makamda uer almıştır?
2. Kulluk makamında hangi değişimleri geçirmiş ve hangi merhaleleri katetmiştir?
3. Perde altında kalan veya kaybolan yetkinliklerini yeniden kazanabilmek ve aslî vatanına ulaşabilmek için ne yapmalıdır?
Makâlât adlı eserinin bu cildinde de yukarıdaki soruları cevaplamaya devam eden Şucâî, bu ciltte "Talep ve Mücahede" ile "Murakabe Mertebeleri"nden söz etmektedir.
Hangi durumda olursan ol, talepten geri kalma!
Ey dudakları kurumuş olan insan, durup dinlenmeksizin suyu ara!
(Mevlânâ)
